အာဏာရွင္ကဲ့သို႔ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာငလ်င္ဆုိးမ်ား(အပိုင္း-၆-)

ဖေလးဘုရား-မြန္သမုိင္း၊ ငလ်င္သမုိင္း

ပံု (၁) ဖေလးရြာ၊ ဖေလးေစတီေတာ္ကို ေကာင္းကင္မွ ဖူးေတြ႕ရပံု

ပဲခူးျမိဳ႕ ေတာင္ဖက္ ၂၄ ကီလိုမီတာ (၁၅မိုင္) အကြာ၌ ဖေလးရြာ ရွိသည္။ ထိုရြာ ေစတီေတာ္ၾကီး ဖေလးေစတီ ေခၚရသည္။ သမိုင္း၌ က်ိဳက္မေကၠာ္ ဟုဆိုသျဖင့္ မြန္အႏြယ္တို႕ တည္ခဲ့ၾကပံု ရသည္။ ေစတီမွာ ပဲခူးမွ ေရႊေမာေဓာ ေစတီေတာ္ေလာက္ ေရွးမက်ေတာင္ အလြန္ေရွးက်ပံု ရသည္။ ထိုအနီးနားမွ ဇြဲသဘံုျမိဳ႕ေဟာင္းပင္ ထိုေစတီေတာ္ ေနာက္မွ တည္ခဲ့ပံုရသည္။ ဇြဲသဘံုျမိဳ႕သည္ ရာဇာဓိရာဇ္ ေခတ္၌ပင္ အေတာ္စည္ကားေသးသည္။ ယခုေတာ့ ျမိဳ႕အရာပင္ တိမ္ေကာေနေပျပီ။ ဤေနရာ၌ သမိုင္းကို ေျပာလိုသည္ မဟုတ္ပါ။ ဖေလးေစတီေတာ္၏ သက္ေတာ္ ၾကာရင့္သည္ကိုသာ ဆိုလိုရင္း ျဖစ္သည္။ ေစတီေဟာင္းမ်ားကို ထပ္ကာ ထပ္ကာ ငံုကာ တည္ထား ေသာေၾကာင့္ ယခုအခါ ေရႊေမာေဓါ ေစတီေတာ္နီးပါး ျမင့္သည္။

Google Earth(R) မွ ေစတီေတာ္ကို ၾကည္ႏူးဖြယ္ ေတြ႕ရသည္။ ပံု (၁)။ ေစတီေတာ္ကို ၃၀မီတာ (၁၀၀ေပ)ခန္႕ ျမင့္ေသာ ေတာင္ေျမာက္ တန္းေနသည့္ ဖေလးေတာင္တန္းေလး အေပၚ၌ တည္ထားသည္။ ဤေနရာ၌ ထိုေတာင္တန္းေလး ျဖစ္လာပံုကို အနည္း ေျပာခ်င္သည္။

ျမန္မာျပည္၏ ငလ်င္ဘူမိေဗဒ၌ ထင္ရွားေသာ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ရွိသည္။ ထိုျပတ္ေရြ႕တစ္ေလ်ာက္ ေျမထုခ်ပ္ၾကီးမ်ား ေတာင္ေျမာက္ ေရြ႕ေသာအခါ ထိစပ္ရာ မ်က္ႏွာျပင္ရွိ ေက်ာက္စိုင္မ်ားကို ဖိညစ္၍သြားတတ္သလို ဆြဲဆန္႕၍လည္း သြားသည္။ ထိုအခါ ဖိညစ္ခံရသည့္ေနရာ မ်ားသည္ ေတာင္ကုန္းငယ္မ်ား အတန္းလိုက္ ျဖစ္က်န္သကဲ့သို႕ ဆြဲဆန္႕ခံရသည့္ ေနရာမ်ား၌လည္း ခ်ိဳင့္ဝွမ္းမ်ား ျဖစ္က်န္ရစ္သည္။ ဖေလးေတာင္သည္ ထိုနည္းႏွင့္ ျဖစ္လာေသာ ေတာင္ကုန္း pressure ridge ျဖစ္သည္။ ပဲခူးျမိဳ႕ေျမာက္ဖက္ ဘုရားၾကီးျမိဳ႕အနား၌ ေရႊဒန္းအင္း ဆိုတာရွိသည္။ ထိုအင္းသည္ ဆြဲဆန္႕ခံရေသာ sag pond အမ်ိဳးအစား ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ဖေလးေစတီသည္ စစ္ကိုင္း ျပတ္ေရြ႕အေပၚမွ ေစတီ ျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ ငလ်င္လႈပ္သျဖင့္ မၾကာခဏ ျပိဳက်သည္။ သို႕ေသာ္ ျပိဳက်သည့္ အခါတိုင္း ျပန္ျပင္ႏိုင္သည္ မဟုတ္ေပ။ ျမိဳ႕ၾကီး ျပၾကီး ေစတီေတာ္ မဟုတ္သျဖင့္ ပ်က္၍ အေတာ္ၾကီး ၾကာမွ ျပင္ႏိုင္ၾကသည္။ ျပင္ျပီးေနာက္ ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ ျပိဳရျပန္သည္။ ပံု(၂) တြင္ ျမန္မာႏွစ္ ၁၂၉၂ (၁၉၃၀)က ငလ်င္ၾကီး လႈပ္သျဖင့္ အေပၚပိုင္းမ်ား ပ်က္ခဲ့ေသာ ေစတီေတာ္ကို ျပထားသည္။

ပံု(၂) ၁၂၉၂ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္သြားေသာ ဖေလးေစတီေတာ္

ဖေလးေစတီေတာ္ သည္ ငလ်င္ဒဏ္ကို အၾကိမ္မ်ားစြာ ခံရပံုရသည္။ ေရွးမွတ္တမ္း အခ်ိဳ႕၌ ျပထားသည္မွာ ခရစ္ႏွစ္ ၉၅၆၊ ၁၃၈၉၊ ၁၅၆၇၊ ၁၇၆၈ ႏွင့္ ၁၈၃၀ မ်ား၌လည္း ငလ်င္ေၾကာင့္ ပ်က္စီး ဆိုသည္။ ၁၉၃၀ ပဲခူးငလ်င္ၾကီး လႈပ္စဥ္က ဗဟိုခ်က္ကို ျပရာ၌ ဤဖေလး ေစတီေတာ္ တည္ရာ ေတာင္ကုန္းငယ္တစ္ဝိုက္ကို ျပသည္။ ေနာက္ပိုင္း ေလ့လာခ်က္မ်ား အရလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ဖေလးေတာင္ကုန္းမွ အျခားေသာ ျပတ္ေရြ႕ငယ္တစ္ခု တာဝဖက္သို႕ ျဖာထြက္သြားသည္ကို ေတြ႕ထားျပီး ထိုျဖာထြက္ေသာ အပိုင္းကလည္း (ငလ်င္ၾကီး လႈပ္သည့္ အေထာက္အထား မေတြ႕ရေသးသည့္တိုင္) စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ကဲ့သို႕ပင္ အေရြ႕ရွိသည္။ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕၏ ပဲခူးအဆစ္ပိုင္း၌ ဖေလးေတာင္သည္ အလယ္၌ရွိသည္။ ေျမာက္ဖက္ ဘုရားၾကီးျမိဳ႕ေဟာင္း အနီးမွ ေတာင္ဖက္ ပင္လယ္ဝထိ ၁၁၀ ကီလိုမီတာ ရွည္သည္။ ထိုမွ် ရွည္ေသာ ျပတ္ေရြ႕သည္ ငလ်င္ပမာဏ ၇.၀ႏွင့္ အထက္ လႈပ္ေလ့ ရွိသည္။ ေျဖာင့္တန္းေနေသာ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ႏွင့္ ဤ ဖေလးေတာင္ကို ၾကည့္မိတိုင္း ငလ်င္ၾကီးႏွင့္ ဆက္စပ္မိျမဲ ျဖစ္သည္။

Posted 1st May 2012 by Tint Lwin Swe

Labels: Earthquake Sciences

http://tintlwinswe.blogspot.com/2012/05/blog-post.html