ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ေတာ္ကရင္ေက်းရြာရွိ ဒီေရေတာစားက်က္ေျမအတြင္း ေဒသခံမ်ားစုေပါင္း၍ ဒီေရေတာအပင္မ်ား စိုက္ပ်ဳိးၾကစဥ္။ (ေဒသခံတို႔၏ ဒီေရေတာစိုက္ပ်ဳိးမႈကို ဧရာ၀တီတိုင္းအစိုးရက အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ပါ။) (ဓာတ္ပံု – ဆလိုင္းသန္႔စင္ / ဧရာဝတီ)
ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ေတာ္ကရင္ေက်းရြာရွိ ဒီေရေတာစားက်က္ေျမအတြင္း ေဒသခံမ်ားစုေပါင္း၍ ဒီေရေတာအပင္မ်ား စိုက္ပ်ဳိးၾကစဥ္။ (ေဒသခံတို႔၏ ဒီေရေတာစိုက္ပ်ဳိးမႈကို ဧရာ၀တီတိုင္းအစိုးရက အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ပါ။) (ဓာတ္ပံု – ဆလိုင္းသန္႔စင္ / ဧရာဝတီ)
ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ေတာ္ကရင္ေက်းရြာရွိ ဒီေရေတာစားက်က္ေျမအတြင္း ေဒသခံမ်ားစုေပါင္း၍ ဒီေရေတာအပင္မ်ား စိုက္ပ်ဳိးၾကစဥ္။ (ေဒသခံတို႔၏ ဒီေရေတာစိုက္ပ်ဳိးမႈကို ဧရာ၀တီတိုင္းအစိုးရက အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ပါ။) (ဓာတ္ပံု – ဆလိုင္းသန္႔စင္ / ဧရာဝတီ)
တ၀ုန္း၀ုန္း႐ိုက္ခတ္ေနသည့္ ပင္လယ္လိႈင္းမ်ားၾကားထဲတြင္ ေရႊေရာင္တ၀င္း၀င္းႏွင့္ ေရထဲတြင္ တ၀က္ျမဳပ္ေနၿပီး ေရျပင္ေပၚတြင္ တ၀က္ေပၚေနသည့္ ေစတီေတာ္ကိုၾကည့္ရင္း ဦးေရႊတေယာက္ စိတ္ဆင္းရဲသည္မွာ ၾကာခဲ့ၿပီ။စတင္တည္ထားကတည္းက ပင္လယ္ေရတုိက္စားမႈဒဏ္မွ ကင္းေ၀းေစရန္ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ႏွင့္ ၂ ဖာလံုခန္႔ ကြာေ၀းသည့္ သူတို႔ေက်းရြာအနီးမွာ တည္ထားခဲ့ေပမယ့္ ၁၅ ႏွစ္ခန္႔ ၾကာခ်ိန္မွာေတာ့ ပင္လယ္က ေရတုိက္စားသည့္နည္းလမ္းျဖင့္ ကုန္းေျမမ်ားသာမက ေတာ္ေပါင္စိန္ ေစတီကိုပါ ၀ါးမ်ဳိခဲ့ေတာ့သည္။
“ဘုရား ပင္လယ္ထဲက်သြားတာေတာ့ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္ ရွိၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္လုပ္ေနက်ျဖစ္တဲ့ ဘုရားပန္းကပ္တာ၊ အေမႊးတိုင္ထြန္းတာေတြေတာ့ ကမ္းေျခေသာင္ခံုေပၚကေန ေရထဲကဘုရားကို ကပ္လွဴေနျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ေတြ တည္ခဲ့တဲ့ဘုရားက အခုလို ေရထဲတ၀က္ ေရေပၚတ၀က္ ျဖစ္ေနတာ ျမင္ရေတာ့ ဘယ္စိတ္ေကာင္းမလဲဗ်ာ” ဟု ေရထဲမွေစတီေတာ္ကို ၾကည့္ရင္း ဘုရားဒကာ ဦးေရႊက စိတ္မေကာင္းသည့္ ေလသံျဖင့္ေျပာသည္။
မုတၱမပင္လယ္ေကြ႔အနီးတြင္ တည္ရွိသည့္ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ဘက္ပိုင္း ေဒသတြင္ ေက်းရြာေပါင္း ၄၇ ရြာရွိၿပီး လူဦးေရ ၄ ေသာင္းေက်ာ္ အေျခခ်ေနထိုင္သည့္ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ေဒသ ျဖစ္သည္။ ယင္းေဒသရွိ ေတာ္ေပါင္စိန္၊ ေခ်ာင္းသစ္ေပါက္၊ ဥၾသလမ္း၊ ကၽြန္းပင္၊ ဆူးကလပ္၊ တိုး၊ သံဒိပ္စသည့္ ေက်းရြာမ်ားအပါအ၀င္ ရြာေပါင္း ၁၃ ရြာမွာ ပင္လယ္ေရတုိက္စားျခင္းေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ ကမ္းပါးၿပိဳျခင္းမ်ား ဆုိး၀ါးစြာ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
“ဒီေဒသတ၀ိုက္မွာဆိုရင္ ဆူးကလပ္ရြာက ဘုရားက မႏွစ္ကၿပိဳတယ္။ သံဒိပ္ဆိုရင္ နဂါးဘုရားက ေရထဲပါသြားၿပီ။ တိုးေက်းရြာက ဘုရားလည္း ပင္လယ္ေရတုိက္စားလို႔ ပါသြားၿပီ။ ေတာ္ေပါင္စိန္မွာဆို ဘုရား ၂ ဆူရွိတာ၊ တဆူက ေရတိုက္စားတာနဲ႔ လိႈင္း႐ိုက္တာေတြေၾကာင့္ တစစီ ပ်က္စီးသြားၿပီ။ အခုတဆူက်န္တာေတာင္ ပင္လယ္ထဲမွာ တည့္တည့္မတ္မတ္ ေထာင္ေနလို႔ ျမင္ေနရတာ” ဟု ေက်ာင္းဆိပ္ေက်းရြာမွ ေဒသခံ ကိုေအာင္ေက်ာ္စန္းက ေျပာသည္။
အဆိုပါေဒသတြင္ အဂၤလိပ္အစိုးရလက္ထက္က ပင္လယ္ေရတုိက္စားမႈဒဏ္ႏွင့္ မုန္တိုင္း၊ ဆူနာမီလိႈင္းကဲ့သို႔ေသာ သဘာ၀ေဘးဒဏ္မ်ားမွ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ဒီေရေတာ စားက်က္ေျမဧက ၂၀၀၀ ေက်ာ္ သတ္မွတ္ ေပးခဲ့ရာ ေတာမ်ားက ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ၾကာေအာင္ သဘာ၀ေဘးဒဏ္မ်ားႏွင့္ ပင္လယ္၏၀ါးမ်ဳိျခင္းရန္မွ ကာကြယ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာျပသည္။
သို႔ေသာ္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ဘက္ပိုင္းရွိ ေဒသခံမ်ားကို ကံဆိုးမုိးေမွာင္ က်ေစမည့္ စီမံကိန္းတရပ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။
ယင္းမွာလက္ရွိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၿပီး ထိုစဥ္က အေနာက္ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ (နတခ) တိုင္းမႉး တာ၀န္ယူထားသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သူရေရႊမန္း လက္ထက္တြင္ ဧရာ၀တီတိုင္း၌ လယ္ယာေျမဧက ၁ သန္း ေဖာ္ထုတ္ေရးစီမံကိန္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ဘက္ပိုင္းရွိ ဒီေရေတာ စားက်က္ေျမမ်ားမွာလည္း အာဏာပိုင္တို႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ လယ္ယာေျမမ်ား ျဖစ္သြားခဲ့သည္။
“အရင္တုန္းက ဒီေရေတာေတြ ခုတ္လို႔မရဘူး။ ဥပေဒနဲ႔ ကာကြယ္ထားတယ္။ ခုတ္တဲ့လူ ေထာင္က်တာပဲ။ ၉၇ – ၉၈ ခုႏွစ္က်ေတာ့မွ ေက်းရြာဥကၠ႒ ဦးျမတ္စိုးက စားက်က္ ၁ ဧက ၄၅၀၀ ဆိုၿပီး ဆိုင္းဘုတ္ေထာင္ ေရာင္းစားခဲ့တာ။ လယ္လုပ္ခ်င္သူေတြကလည္း ၀ယ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ လူတဖက္စာမက ရွိတဲ့ ဒီေရေတာ အပင္ႀကီးေတြကို ခုတ္လွဲ၊ မီးေတြ႐ိႈ႕ၿပီး လယ္လုပ္ပစ္လုိက္ေတာ့ ဒီေရကာေတာေတြ အကုန္လံုး ပ်က္စီးျပဳန္းတီးသြားခဲ့တယ္” ဟု ေတာ္ကနိ – ေညာင္လိန္ကုန္း ေက်းရြာမွ ရာအိမ္မႉး ဦးခင္၀င္းက လယ္ယာေျမျဖစ္ေနသည့္ ဒီေရေတာ စားက်က္ေျမမ်ားကို ညႊန္ျပရင္းေျပာသည္။
သဘာ၀ဒီေရေတာမ်ား ပ်က္စီးျပဳန္းတီးခဲ့သည့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ပင္လယ္ေရ တုိက္စားမႈမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္လာခဲ့ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ဒီေရကာေတာမ်ား မရွိေတာ့ဘဲ အကာအကြယ္မဲ့ေနသည့္ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ဘက္ျခမ္းမွ ေက်းရြာမ်ားကို ၀ါးမ်ဳိရန္ ပင္လယ္ျပင္က တျဖည္းျဖည္း ခ်ဥ္းကပ္လာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
ေတာ္ေပါင္စိန္၊ အလယ္ကုန္း၊ ကၽြန္းပင္၊ ဥၾသလမ္း၊ ေခ်ာင္းသစ္ေပါက္ စသည့္ေက်းရြာမ်ားႏွင့္ ကပၸလီပင္လယ္ျပင္မွာ ကိုက္ ၁၀၀ ခန္႔သာ ကြာေ၀းၿပီး ေတာ္ေပါင္စိန္ႏွင့္ ကၽြန္းပင္ေက်းရြာမ်ားတြင္ အစိုးရအစီအစဥ္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ ေပးထားသည့္ ကမ္းပတ္ တာနံေဘးအထိပင္ ပင္လယ္ေရ တိုက္စားေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ငလ်င္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဆူနာမီေရလိႈင္းမ်ား၊ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဒီေရလိႈင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက အကာအကြယ္ မဲ့ေနေသာ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ေတာင္ပိုင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားမွာ ပင္လယ္လိႈင္းတို႔၏ ႐ိုက္ပုတ္ဖ်က္ဆီးျခင္းကို မလဲြမေသြ ရင္ဆိုင္ရမည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့လေတြတုန္းက ေရတက္ရက္မွာဆိုရင္ က်ေနာ့္အိမ္ေရွ႕ကို ပင္လယ္ေရေတ ြလွ်ံက်တယ္။ ပင္လယ္ေရ တက္လာေတာ့ ရြာနဲ႔ပင္လယ္ၾကားက ေသာင္ခံုကိုပါ ေရေတြေက်ာ္က်လာတာေလ။ အရင္ကဆို ပင္လယ္ကမ္းစပ္ကရြာနဲ႔ ကိုက္ ၃၀၀ ေလာက္ေ၀းမယ္။ အေ၀းႀကီးသြားရတာ။ အခုက ကိုက္ ၁၀၀ ေတာင္ မေ၀းေတာ့ဘူး။ မေတာ္လို႔မ်ား ဆူနာမီေရလိႈင္းလိုဟာမ်ဳိး၊ မုန္တိုင္းဒီေရ တက္တာမ်ဳိး ျဖစ္လာရင္ေတာ့ ဘယ္လိုမွ ေျပးလို႔လြတ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အကုန္ေသမွာပဲ” ဟု ေခ်ာင္းသစ္ေပါက္ရြာမွ ဦးခင္ေရႊက ေရလိႈင္းမ်ား တ၀ုန္း၀ုန္း႐ိုက္ခတ္ေနသည့္ ပင္လယ္ျပင္ကို ၾကည့္ရင္း ေျပာသည္။
ဦးခင္ေရႊ စိုးရိမ္မည္ဆိုလည္း စုိးရိမ္ေလာက္သည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တုိင္း တိုက္ခတ္စဥ္က မုန္တိုင္းႏွင့္ ပင္လယ္ဒီေရ လိႈင္းမ်ား လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္တြင္ လူေပါင္းေသာင္းႏွင့္ခ်ီ ေသေၾကေပ်ာက္ဆံုးခဲ့ၿပီး ေနအိမ္အေဆာက္အဦး မ်ားစြာ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးခဲ့သည္။
နာဂစ္မုန္တိုင္းေနာက္ပိုင္း အစိုးရႏွင့္ အလႉရွင္မ်ား ပူးေပါင္း၍ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ေတာင္ပိုင္း ေဒသအတြက္ မုန္တိုင္းခို အေဆာက္အဦး (ဆိုင္ကလုန္း ရွယ္လ္တာ) ၅ လံုး တည္ေဆာက္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ရြာေပါင္း ၄၇ ရြာရွိၿပီး လူေပါင္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္ အေျခခ်ေနထိုင္သည့္ ေဒသအတြက္လူ ၅၀၀ ဆန္႔ရွယ္တာ ၅ လံုးဆိုသည္မွာ အင္မတန္ မမွ်တေသာ အခ်ဳိးအစား ျဖစ္သည္။
“အခုေနမ်ား တနာရီမိုင္ ၈၀ ေလာက္ မုန္တိုင္းလာခဲ့ရင္ေတာင္ က်ေနာ္တို႔ေဒသက မလြယ္ဘူး။ ေလဒဏ္ေရဒဏ္နဲ႔ အကုန္ေသကုန္မွာ။ ရွယ္လ္တာရွိလို႔ အဲဒီေပၚ တက္ၿပီးခိုလို႔ရတယ္ ထားဦး။ လူအသက္ရွင္ၿပီး စီးပြားဥစၥာ၊ ေနအိမ္ေတြ ပ်က္စီးသြားေတာ့ ဘယ္သူက ျပန္ေပးမွာလဲ။ က်ေနာ္တို႔ လိုခ်င္တာက သဘာ၀ေဘးကေန ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ ဒီေရေတာေတြ လိုခ်င္တာ။ အဲဒါရွိမွ က်ေနာ္တို႔ဘ၀ေတြ လံုၿခံဳမွာ” ဟု ကၽြန္းပင္ေက်းရြာမွ ကိုျမင့္ေဌးက ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ေက်ာင္းဆိပ္ႏွင့္ ေတာ္ေပါင္စိန္ေက်းရြာမွ ေရတြင္းမ်ား သံုးစဲြ၍ မရေတာ့ဘဲ ေရငန္မ်ား ျဖစ္ကုန္ေၾကာင္း၊ ဒီေရေတာစားက်က္ေျမမ်ားကို ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္း၍ စပါးစိုက္ပ်ဳိးၾကသည့္ လယ္ယာေျမမ်ားမွာလည္း သဲေျမမ်ား ဖံုးလႊမ္း၍ တျဖည္းျဖည္း ပ်က္စီးလာေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာျပသည္။
“ကၽြန္းပင္ရြာေဘးက ဒီေရကာေတာကို ခုတ္ထြင္ၿပီး လယ္လုပ္ထားတဲ့ေနရာေတြဆိုရင္ အခု သဲဖံုးလို႔ တခ်ဳိ႕အကြက္ေတြ စိုက္လို႔မရေတာ့ဘူး။ ပ်က္စီးကုန္ၿပီ။ ပင္လယ္ကနီးလာေတာ့ လိႈင္းေရက သဲေသာင္ျပင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးတယ္ေလ။ အဲဒီသဲေတြက ေလတိုက္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္း လယ္ေတြထဲကို ၀င္ကုန္တာေပါ့။ ေတာ္ေပါင္စိန္၊ ကၽြန္းပင္ရြာေတြဘက္က ေရတြင္းေတြဆိုလည္း ေရငန္ေတြျဖစ္ကုန္ၿပီ” ဟု ေဒသခံ ေဒၚကရင္မက ေျပာသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရ တိုက္စားျခင္းႏွင့္ သဘာ၀ေဘးဒဏ္မ်ားမွ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ အဂၤလိပ္အစိုးရ လက္ထက္က ေဖာ္ထုတ္သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ ဒီေရေတာစားက်က္ေျမမ်ားကို မူလအတိုင္း ျပန္လည္ သတ္မွတ္ေပးရန္ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရအဖဲြ႔ထံ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းခံခဲ့ေသာ္လည္းတိုင္းအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း မရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
“အဂၤလိပ္အစိုးရ လက္ထက္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူဦးေရ ၁၈ သန္းပဲရွိတယ္။ အခုက သန္း ၆၀ ျဖစ္ေနၿပီ။ တိုးတက္လာတဲ့ လူဦးေရနဲ႔အညီ စားနပ္ရိကၡာဖူလံုေရးက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က လယ္ယာေျမဧက ၁ သန္းေဖာ္ထုတ္ေရး စီမံခ်က္နဲ႔ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကတာပါ။ လယ္သမားေတြက လယ္စိုက္လာတာ ၁၇ ႏွစ္ေလာက္ ရွိၿပီဆိုေတာ့ အခုက်မွ စားက်က္ေျမ ျပန္လုပ္ေပးဖို႔က အခက္အခဲေတြရွိတယ္” ဟု ဧရာ၀တီတိုင္း အစိုးရအဖဲြ႔၀င္ စိုက္ပ်ဳိးေရးနွင့္ ေမြးျမဴေရး၀န္ႀကီး ဦးစန္းေမာင္က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ဧရာ၀တီတိုင္းအစိုးရက ဒီေရေတာ စားက်က္ေျမမ်ား ျပန္လည္ သတ္မွတ္ေပးရန္ တုံ႔ဆိုင္းေနခဲ့သျဖင့္ ေဒသခံမ်ားက တိုင္းအစိုးရ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မေစာင့္ဆိုင္းေတာ့ဘဲ ဒီေရေတာ စားက်က္ေျမမ်ားအတြင္း အပင္ေပါင္း ၁ သိန္းေက်ာ္ကို ၿပီးခဲ့သည့္ေမလအတြင္းက စုေပါင္းစိုက္ပ်ဳိးခဲ့ၾကသည္။
ေဒသခံအမ်ားစုက ကိုယ္ထူကိုယ္ထစနစ္ျဖင့္ ဒီေရေတာမ်ား စိုက္ပ်ဳိးခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းစိုက္ပ်ဳိးမႈကို ဧရာ၀တီတိုင္း အစိုးရက အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ဘဲ အဆိုပါ ဒီေရေတာစားက်က္ေျမ ၁၀၈၃ ဧကႏွင့္ အျခားေျမ ၅၂ ဧကေပၚတြင္ ခါတိုင္း ႏွစ္မ်ားကဲ့သို႔ လယ္စိုက္ပ်ဳိးရန္ ဆက္လက္ ခြင့္ျပဳေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။
တိုင္းအစိုးရက လယ္စိုက္ခြင့္ျပဳသျဖင့္ လယ္သမားမ်ားက ဒီေရေတာ စားက်က္ေျမမ်ားအတြင္း ၀င္ေရာက္ ထြန္ယက္ခဲ့ၾကရာ ဒီေရေတာ ေတာင္းခံေနသူမ်ား စုေပါင္းစိုက္ပ်ဳိးခဲ့ၾကသည့္ အပင္ေပါင္း ၁ သိန္းေက်ာ္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးသြားခဲ့ၿပီး ဒီေရေတာစိုက္ပ်ဳိးသူ ၃၇ ဦးမွာလည္း တရားစဲြဆိုခံခဲ့ရသည္။
ေဒသခံလူေပါင္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္၏ ဘ၀လံုၿခံဳမႈအတြက္ ဒီေရေတာမ်ား စိုက္ပ်ဳိးရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနခ်ိန္တြင္ ဒီေရေတာေျမမ်ားကို လယ္စိုက္ခြင့္ျပဳခဲ့သည့္ ဧရာ၀တီတိုင္းအစိုးရ၏ လုပ္ရပ္အေပၚ အလြန္စိတ္ပ်က္မိေၾကာင္း ယင္းေဒသတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ကာကြယ္ေရး ကြန္ရက္ (HRWDN) မွ ဦးထြန္းထြန္းဦးက ေျပာသည္။
“လက္ရွိမွာ ပင္လယ္ေရတိုက္စားမႈ အေျခအေနက အရမ္းစိုးရိမ္ရတဲ့ အေနအထားမွာရွိတယ္။ သဘာ၀ေဘး တခုခု ျဖစ္လာရင္ ေဒသခံေတြအတြက္ ဘာအကာအကြယ္မွ မရွိဘူး။ ဒီလို အေျခအေနမ်ဳိးမွာ ဒီေရေတာေတြ အလ်င္အျမန္ စိုက္ပ်ဳိးၿပီး ပင္လယ္ေရ တုိက္စားမႈကို ကာကြယ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကို ဒီေရေတာ မစိုက္ဘဲ လယ္စိုက္ဖို႔ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး လိုအပ္တာေတြ ကူညီေပးခဲ့တဲ့ ဧရာ၀တီတိုင္း အစိုးရရဲ႕လုပ္ရပ္ကို အရမ္းအံၾသမိသလို အရမ္းလည္း စိတ္ပ်က္မိတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
ေဒသခံေက်းရြာမ်ား ကိုယ္ထူကိုယ္ထ စုေပါင္းစိုက္ပ်ဳိးခဲ့သည့္ ဒီေရေတာအပင္မ်ား ပ်က္ဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ ဧရာ၀တီတိုင္း အစိုးရက ၎တို႔အစီအစဥ္ျဖင့္ ေဒသခံမ်ား အသံုးမျပဳသည့္ ေျမလြတ္ဧက ၃၀၀ ေပၚတြင္ ဒီေရေတာအပင္မ်ား စိုက္ပ်ဳိးသြားမည္ဟု ေျပာသည္။
“အခု အဲဒီေဒသက ေျမလြတ္ဧက ၃၀၀ ေပၚမွာ ဒီေရေတာစိုက္ဖို႔ ပ်ဳိးပင္ေတြလည္း စုထားၿပီးၿပီ။ အစိုးရအစီအစဥ္နဲ႔ ေဒသခံေတြ စုေပါင္းၿပီး ဒီေရေတာစိုက္ဖို႔ မၾကာခင္ လုပ္သြားမယ္” ဟု ၀န္ႀကီး ဦးစန္းေမာင္က ေျပာသည္။
အစိုးရအစီအစဥ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္မည့္ ဒီေရကာေတာ စိုက္ပ်ဳိးမႈမ်ားေအာင္ျမင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း HRWDN အဖဲြ႔မွ ဦးထြန္းထြန္းဦးက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔အဖဲြ႔ေတြ ဒီေဒသမွာ ေသခ်ာကြင္းဆင္း ေလ့လာၿပီးပါၿပီ။ ေျမလြတ္ဆိုလို႔ သဲေသာင္ခံုေတြပဲ ရွိတယ္။ အပင္စိုက္လို႔ ရတဲ့ေနရာမွန္သမွ် လယ္တည္ၿပီး စပါးစိုက္ထားတာ။ ေျမလြတ္ေတြမွာသာ အပင္ေပါက္ႏိုင္ရင္ ဒီေရေတာအပင္က စိုက္စရာမလိုပါဘူး၊ အပင္ေပါက္ၿပီး ေတာျဖစ္ေနတာ ၾကာပါၿပီ။ အပင္စိုက္မယ္ဆို အခုလယ္လုပ္ထားတဲ့ ဒီေရေတာ စားက်က္ေျမထဲမွာ စိုက္မွပဲရမယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
ပင္လယ္ေရ တုိက္စားမႈကိုဒီေရေတာမ်ား စိုက္ပ်ဳိး၍ ကာကြယ္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါက ေက်းရြာမ်ား ေရႊ႕ေျပာင္းရသည္အထိ အေျခအေန ဆိုး၀ါးလာႏိုင္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပညာရွင္ ဦးစည္သူလြင္က သတိေပး ေျပာဆိုသည္။
“ဒီေရေတာေတြဟာ ပင္လယ္လိႈင္းရဲ႕ ႐ိုက္ပုတ္ဖ်က္ဆီးမႈဒဏ္ကို ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေျမေအာက္ကေန ေရငန္မ၀င္ႏိုင္ေအာင္လည္း ဟန္႔တားေပးပါတယ္။ ေတာ္႐ံုတန္႐ံု ေလဒဏ္မိုးဒဏ္ မုန္တုိင္းဒဏ္ကိုလည္း ကာေပးထားႏိုင္တယ္။ အခုလိုအကာအကြယ္ မရွိဘဲ ပင္လယ္ေရ တိုက္စားပံုမ်ဳိးနဲ႔ဆိုရင္ ဒီရြာေတြ အကုန္လံုးေရႊ႕ေျပာင္းရတာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ေျမေအာက္ကလည္း ေရငန္တိုးတဲ့အတြက္ ေရခ်ဳိေတြ ေရငန္ေတြ ျဖစ္ကုန္မယ့္ အေနအထားမ်ဳိး ႀကံဳေတြ႔လာႏိုင္တယ္” ဟု သူကေျပာသည္။
ပင္လယ္ေရတိုက္စားမႈႏွင့္ သဘာ၀ေဘးဒဏ္မ်ား ကာကြယ္လိုပါက ဒီေရေတာမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ စိုက္ပ်ဳိးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိအခ်ိန္က စတင္စိုက္ပ်ဳိး လုပ္ေဆာင္ပါက အခ်ိန္မီႏိုင္ေသးေၾကာင္း ဦးစည္သူလြင္က အႀကံျပဳသည္။
“တကယ္က ဒီေရေတာအပင္ဆိုတာ စိုက္စရာမလိုပါဘူး။ ဒီေရေတာ သစ္မ်ဳိးေတြက သူ႔ရာသီနဲ႔သူ အသီးေၾကြေနတာ ဆိုေတာ့ လံုး၀မထိဘဲ ဒီအတိုင္း ပစ္ထားလိုက္ရင္ကို ၁ ႏွစ္ ၂ ႏွစ္ဆိုရင္ သူ႔ဘာသာ ေတာျဖစ္လာတာ။ ၄ ႏွစ္ ၅ ႏွစ္ၾကာတဲ့ အခ်ိန္မွာ အပင္ရဲ႕အျမစ္ေတြက ေကာင္းေကာင္း ကုပ္ဆဲြထားၿပီ ဆိုေတာ့ အေပၚက ဆင္းလာတဲ့ေျမႀကီးေတြက အဲဒီမွာလာဖို႔ၿပီးေတာ့ ပင္လယ္ကလာတဲ့ လိႈင္းဒဏ္ကို အတိုင္းအတာတခု အထိေတာ့ ခံႏိုင္ရည္ရွိသြားပါလိမ့္မယ္” ဟု သူကေျပာသည္။
ပင္လယ္ေရ တိုက္စားခံေနရသည့္ ေက်ာင္းဆိပ္ေက်းရြာမွ အသက္ ၈၁ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္သည့္ ဦးစိမ္းကေတာ့ သူမေသခင္ သူ႔သားေျမးမ်ား လံုၿခံဳေအးခ်မ္းေသာဘ၀မ်ဳိး ျဖစ္သြားသည္ကို ျမင္ခ်င္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ဒီေရေတာေတြရဲ႕ တန္ဖိုးကို နာဂစ္မုန္တိုင္းကာလမွာ က်ေနာ္တို႔ေတြ ေကာင္းေကာင္း နားလည္သြားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုနာဂစ္ျဖစ္တာ ၆ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ဒီေရေတာေတြ မရွိေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ သဘာ၀ေဘးတခုခု ျဖစ္မွာကို လူေတြက အၿမဲတမ္း စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ ေနၾကတယ္။ က်ေနာ္ မေသခင္ က်ေနာ့္သားေျမးျမစ္ေတြ ဒီေရေတာေတြၾကားမွာ လံုၿခံဳတဲ့ဘ၀မ်ဳိး ရရွိသြားတာ ျမင္ခ်င္တယ္ဗ်ာ” ဟု အဘိုးအိုက ၎၏ဆႏၵကို ေျပာျပသည္။
အဘိုးဦးစိမ္း ေမွ်ာ္လင့္သကဲ့သို႔ သူတို႔ေဒသတြင္ ဒီေရေတာစိုက္ပ်ဳိးမႈမ်ား ျဖစ္လာၿပီး ပင္လယ္ျပင္၏ ၀ါးမ်ဳိျခင္းရန္ကို ကာကြယ္ႏိုင္မလား၊ ပင္လယ္ႀကီးကပဲ အဘိုးအိုတို႔ ေဒသတခုလံုးကို ၀ါးမ်ဳိသြားမလား ဆိုသည္မွာ မည္သူမွ် တပ္အပ္ေသခ်ာ မေျဖဆိုႏိုင္သည့္ေမးခြန္းတခုအျဖစ္ တည္ရွိေနသည္။
တကယ္ေတာ့ အဘိ္ုးဦးစိမ္းကဲ့သို႔ ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ေတာင္ပိုင္း ေဒသခံတို႔၏ ဘ၀ေတြသည္ ပင္လယ္ ခံတြင္းေပါက္ထဲ အခ်ိန္မေရြး က်ေရာက္သြားႏိုင္သည့္ ပင္လယ္ခံတြင္း၀က ဘ၀မ်ားသာ ျဖစ္ေလသည္။
http://burma.irrawaddy.org/article/2014/11/07/66843.html
No comments :
Post a Comment